مقایسه تأثیر منابع آلی، شیمیایی و بیولوژیک نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن در سیاهدانه (Nigella sativa L.)

به‌منظور بررسی اثرات منابع آلی و غیرآلی نیتروژن و نیز کودهای مختلف بیولوژیک بر کارایی مصرف نیتروژن و کود در سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و 25 تیمار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش براساس ترکیبی از 5 منبع تأمین‌کننده نیتروژن (کود دامی، کمپوست، ورمی‌کمپوست، کود شیمیایی اوره و شاهد) و نیز 5 کود بیولوژیک (نیتروکسین (شامل ازتوباکتر و آزوسپیریلوم)، میکوریزا، نیتروکسین + میکوریزا، بیوسولفور (شامل تیوباسیلوس) + گوگرد و شاهد) تعیین شدند. نتایج نشان داد که با وجود معنی‌دار شدن اثرات ساده منابع کود نیتروژنی و کودهای بیولوژیک بر کارایی مصرف کود و نیتروژن در سیاهدانه، اثرات متقابل بین منابع کود نیتروژنی و کود بیولوژیک بر کارایی مصرف کود و نیتروژن معنی‌دار نبود. نتایج نشان داد که کارایی جذب و مصرف نیتروژن سیاهدانه در کودهای آلی به‌طور معنی‌داری بیش از کود شیمیایی اوره بود. همچنین در بین کودهای بیولوژیک بجز کود بیوسولفور + گوگرد، سایر کودها نقش معنی‌داری در افزایش کارایی جذب و مصرف نیتروژن نداشتند. براساس نتایج حاصل، به نظر می‌رسد که در خاک‌های آهکی کود بیولوژیک بیوسولفور + گوگرد می‌تواند با کاهش اسیدیته خاک به افزایش کارایی جذب و مصرف نیتروژن سیاهدانه کمک کند.